"ຮີດ" ແປວ່າ: ແບບຢ່າງ ຫຼື ປະເພນີ ທີ່ເຄີຍປະພຶດສືບທອດກັນມາແຕ່ບູຮານນະການຈົນເຖິງປະຈຸບັນ. ໃນພາສາເວົ້າ ແລະ ພາສາຂຽນ ເພິ່ນນິຍົມເວົ້າ ແລະ ຂຽນຄຳວ່າ "ຮີດຄອງປະເພນີ" (ຈາຮີດນິຍົມ) ລວມເຂົ້າກັນເປັນຄຳດຽວ. ຄຳວ່າ: "ຂະນົບທຳນຽມ" ແປເອົາໃຈຄວາມແລ້ວກໍ່ແມ່ນປະເພນີ ທີ່ເຄີຍປະຕິບັດສືບທອດກັນມານັ້ນເອງ "ຮີດ" ມາຈາກຄຳປາລີວ່າ: "ຈາຣິດຕະ" ເປັນໄດ້ທັງຄຳນາມ ແລະ ຄຳກິລິຍາ.
ຮີດ 12 ເດຶອນ, ໝາຍເຖິງປະເພນີພິທີກຳ (ຫຼືການເຮັດບຸນປະຈຳເດືອນ) ຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າ ໃນ 12 ເດືອນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ:
1. ເດືອນຈຽງ: ລ້ຽງຜີຟ້າຜີແຖນ, ນິຍົມພະສົງອົງຄະເຈົ້າເຂົ້າປະລິວາດສະກຳ.
2. ເດືອນຍີ່: ເຮັດບຸນເຂົ້າຄູນລານ. (ບຸນກິນຈຽງ: ເຜົ່າມົ້ງ, ບຸນງະ, ບຸນລະປືນ: ລາວເທິງພາກໃຕ້, ບຸນກະເລີ : ລາວເທິງພາກເໜືອ)
3. ເດືອນ 3 ເພັງ: ເຮັດບຸນເຂົ້າຈີ່ - ບຸນມາຄະບູຊາ (ບຸນວັດພູຈຳປາສັກ)
4. ເດືອນ 4: ເຮັດບຸນພະເຫວດ ຫຼື ບຸນມະຫາຊາດ
5. ເດືອນ 5: ເຮັດບຸນປີໃໝ່ລາວ ຫຼື ບຸນຕຸດສົງການ
6. ເດືອນ 6: ເຮັດບຸນວິສາຂະບູຊາ ແລະ ບຸນບັ້ງໄຟ
7. ເດືອນ 7: ເຮັດບຸນເບີກຊຳລະບ້ານ ແລະ ລ້ຽງປູ່ຕາ (ກຽມເຮັດໄຮ່ເຮັດນາປີ)
8. ເດືອນ 8: ເຮັດບຸນເຂົ້າພັນສາ
9. ເດືອນ 9: ເຮັດບຸນເຂົ້າປະດັບດິນ
10. ເດືອນ 10: ເຮັດບຸນເຂົ້າສະຫຼາກ
11. ເດືອນ 11: ເຮັດບຸນອອກພັນສາ
12. ເດືອນ 12: ເຮັດບຸນກະຖິນ, ບຸນພະທາດຫຼວງ
ໝາຍເຫດ: ບຸນປະຈຳເດືອນທີ່ກ່າວມານັ້ນ ແມ່ນຖືເອົາເດືອນລາວບໍ່ແມ່ນເດືອນສາກົນ.
ຕອນຕໍ່ໄປແມ່ນຈະໄດ້ເວົ້າເຖິງຄວາມໝາຍຂອງບຸນເດືອນຈຽງ.
Commenti