ບຸນເດືອນຈຽງ (ບຸນລ້ຽງຜີຟ້າຜີແຖນ)

"ບຸນ" ແປວ່າ ການເຮັດຄວາມງາມຄວາມດີຕ່າງໆ ມີລັກສະນະສຶກສາອົບຮົມແນວຄິດ, ລັກສະນະສ້າງສັນ ຄວາມມ່ວນຊື່ນຂອງມວນຊົນ. ການຈັດງານບຸນ ແມ່ນຈັດແບບທົ່ວປວງຊົນໃນບ້ານນັ້ນໆ ຕາມຮີດໃນ 12 ເດືອນ ການເຮັດບຸນເດືອນຈຽງ ມີສອງງານບຸນດ້ວຍກັນຄື:

1. ບຸນລ້ຽງຜີຟ້າຜີແຖນ

ຄຳທີ່ວ່າ: "ຜີຟ້າຜີແຖນ" ນັ້ນ ແມ່ນເທວະດາຟ້າແຖນອີ່ຫຼີ ລວມທັງ "ຜີຄຳດອງ" ເຊິ່ງແມ່ນຜີພໍ່ຜີແມ່ປູ່ຍ່າຕາຍາຍຕາທວດ ເຊິ່ງເຄີຍເວົ້າກັນວ່າ: ບັນພະບູລຸດ ຫຼື ວ່າບັນພະຊົນ.

ການຈັດງານບຸນ ເພື່ອລ້ຽງຜີຟ້າຜີແຖນນັ້ນ ແມ່ນສືບເນື່ອງມາຈາກການນັບຖືຈິດວິນຍານຂອງບັນພະບູລຸດ ຫຼື ບັນພະຊົນຜູ້ທີ່ລ່ວງລັບໄປແລ້ວນັ້ນ.

ການຈັດງານບຸນ ແມ່ນແບບມະຫາຊົນ ທີ່ມີຄວາມເຊື່ອຖື. ການຈັດງານ ແມ່ນອີງໃສ່ສະຖານທີ່ເຮືອນຂອງແທ່ລ່າມ ຫຼື ເຮືອນນາງທຽມ ເປັນບ່ອນເຄື່ອນໄຫວ. ຊາວບ້ານຈະພ້ອມພຽງກັນປຸກຜາມເຮັດຍາວໆ ໃນບໍລິເວນບ້ານຂອງແມ່ລ່າມ ໂດຍຈະໃຊ້ຝ້າຍມຸງຄຸນ ວຽນອ້ອມຮອບໃນຜາມ. ຈະມີການຈັດຫາເຫຼົ້າໄຫໄກ່ໂຕ, ໝາກ, ໝ້ຽງພູພັນ, ຕົ້ນກ້ວຍ, ຕົ້ນອ້ອຍ ແລະ ອື່ນໆ ຕາມທີ່ພໍຫາໄດ້. ຈະມີເຄື່ອງເສບດົນຕີພື້ນບ້ານເປັນເຄື່ອງຄົບງັນ ເພື່ອສ້າງຄວາມສຸກສັນຫັນສາ ແລະ ເພື່ອເຊີນດວງວິນຍານ ຂອງເຈົ້າຈອມທີ່ລ່ວງລັບໄປແລ້ວນັ້ນ ໃຫ້ມາສິງສະທິດຢູ່ໃນໂຕນາງທຽມ. ການລ້ຽງຜີຟ້າຜີແຖນນີ້, ຈະຄົບງັນ ຫຼື ລ້ຽງກັນຕະຫຼອດ 3 ມື້ 3 ຄືນ. ພໍຮອດຕອນເຊົ້າຂອງມື້ສຸດທ້າຍ ຈະມີການຕັກບາດຖະຫວາຍທານແດ່ ພະສົງ ສາມະເນນ ມັດຂໍ່ຕໍ່ແຂນເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ ພ້ອມກັນນຳເອົາແຮ່ຊາຍ ໄປຫວ່ານຕາມຂອກແຄແຈຮົ້ວ ເພື່ອຂັບສິ່ງສະໜຽດຈັງໄຮອອກຈາກບ້ານເຮືອນຂອງຕົນ. ໃນປະຈຸບັນນີ້ ການລ້ຽງຜີຟ້າຜີແຖນ ບໍ່ຄ່ຶຍຈະປະກົດມີໃຫ້ເຫັນຢູ່ຕາມແຖບຕົວເມືອງໃຫຍ່ ທີ່ມີຄວາມຈະເລີນສີວິໄລ, ຈະມີກໍ່ຕໍ່ເມື່ອຢູ່ແຖບຊົນນະບົດບ້ານນອກທີ່ຍັງ ປະຕິບັດຫັນຢູ່

2. ບຸນເຂົ້າກຳຂອງພະສົງອົງຄະເຈົ້າ

ບຸນເຂົ້າກຳຂອງພະສົງ ແມ່ນມີຈຸດມຸ່ງໝາຍ ເພື່ອສົ່ງເສີມໃຫ້ພະສົງຄົງຕົວຢູ່ໃນພຸດທະສາສະໜາ ເຊິ່ງເປັນໜ້າທີ່ໜຶ່ງຂອງອອກຕົນຍາດໂຍມ ຈະໄດ້ຊ່ວຍກັນທະນຸບຳລຸງໂດຍທາງກົງ ແລະ ທາງອ້ອມ. ຈຸດປະສົງຂອງການເຮັດບຸນເຂົ້າກຳຂອງພະສົງ ແມ່ນເພື່ອຊຳລະສະສາງ ລ້າງສ່ວຍຄວາມຜິດພາດຕ່າງໆທາງກາຍ, ວາຈາ, ຈິດໃຈໃຫ້ຫຼຸດພົ້ນຈາກອາບັດ (ຄວາມຜິດຕ່າງໆ) ເຊັ່ນດຽວກັນກັບການສຳຫຼວດສ່ອງແສງຮ່ວມຊີວິດການເມືອງໃນອົງການຈັດຕັ້ງ. ການເຂົ້າກຳຂອງພະສົງມີກຳນົດ 1 ເດືອນ. ຫຼັງຈາກວັນສຸດທ້າຍແລ້ວ ຈະມີການຕັກບາດ, ຖວາຍທານ. ການເຂົ້າກຳນັ້ນ ຈະມີພໍ່ອອກມາອຸປະຖຳຄ້ຳຊູກິດຈະການຕ່າງໆຂອງພະສົງ. ສ່ວນພະສົງ ກໍ່ຈະຢູ່ໃນແຕ່ກຸຕິ, ບໍ່ໄດ້ໄປໃສມາໃສເໝືອນກັບຄົນທີ່ຖືກຈ່ອງຈຳ ດ້ວຍພັນທະນາການຕ່າງໆ.